Социјала

Битола, Р.Северна Македонија: Исправена 30 годишна неправда – Битолчанецот Станимир конечно доби државјанство

СВР Битола конечно му издаде лична карта на едно од околу 500 лица без државјанство во Македонија.

Документот со кој 73 годишниот битолчанец Станимир Пелифановиќ, сега ќе може да ги ужива сите граѓански права кои му следуваат од државата, не е само карта за лична идентификација, и остварување на неговиот најголем долгогодишен сон, туку значи и надеж и поттик и мотивација и потврда дека упорноста кога-тогаш се исплаќа.

Случајот на Станимир е и пример дека кога граѓанските активисти и новинарите, кога здруженијата и медиумите делуваат заедно, со заеднички сили, можат да придонесат, да ги „подразбудат” и да ги поттикнат институциите да делуваат поажурно, поотворено и посочувствително и помалку дискриминирачки, особено кон немоќните и ранливи граѓани на кои нема кој да им помогне.

Видео сторијата која Владимир Котевски како учесник на Менторската програма за млади новинари на МОФ во партнерство со УНХЦР со поддршка на Миграцискиот повеќепартнерски доверителски Фонд, ја изработи за институционалната „голгота” на Станимир и нејзиното објавување од три Интернет портали и широката граѓанска поддршка на социјалните мрежи, е само еден мал дел во „битката” која заедно со Станимир со години ја водеа активистите на Здружението на Роми „Баирска Светлина” и Ремзи Медик со неговите лични заложби.

Link: https://www.kepenci.mk/ispravena-30-godisna-nepravda-bitolcanecot-stanimir-konecno-dobi-drzavnjanstvo/?fbclid=IwAR1ck8y5wiOdT11eWizh2sFxu9XDOLz071wyerorL2DESCf2ZNbH9DPzkjk

Во продолжение, потсетување на видео-сторијата:

Link:

По предлог на Мрежата за системски и трајни решенија поддржана е Иницијативата за формирање на Ромска платформа за општествено позиционирање при процесот преговорите за членство во ЕУ

На 23 февруари годинава во хотелот Бон Бон во Скопје се одржа средба помеѓу преставници на дел од ромскиот НВО сектор , политички преставници и ромски иннтелектуалци да се разгледа Иницијативата за формирање на Ромска платформа за општествено позиционирање при процесот преговорите за членство во ЕУ. Иницијативата произлеезе од страна на Мрежата за системски и трајни решенија за Ромската заедница во Р.Северна Македонија.

На оваа средба присутните ја поздравија иницијативата и воедно нагласија дека е потребна во овој момент за да може да се превземат кпнкретни чекори во реализација на некои европски поглавја а кој се тесноо поврзани со Ромската заедница во државата.

Секој од присутните даде свои насоки и идеи на кој начин би требало да се движи за да биде практична и остварлива.

Пред се кај сите владееше оптимизам дека е можна реализација и затоа предложија во најскоро време да се одржат и повеќе состаноци и средби со поголемо учество и на други релевантни ромски фактори и чинители во ова општество.

Скопје. Р.Северна Македонија: Бездомниците во трка со животот во услови на сурова зима и сиромаштија

Бездомништвото е длабок напад врз достоинството, социјалната исклученост и правото на живот. Тоа е (prima facie) на прв поглед повреда на правото на домување и крши голем број човекови права. Луѓето кои се соочуваат со бездомништво, дури и кога се сместени во Центрите, имаат потреба од храна, работа, здравствена заштита и поддршка за менталното здравје и траумите кои ги доживеале.

Последен пат кога беше направено глобално истражување – од страна на Обединетите нации во 2005 година – се проценува дека над 100 милиони луѓе биле бездомници ширум светот. Дури 1,6 милијарди луѓе немаат соодветно домување (Хабитат, 2015). Во 2021 година, Светскиот економски форум објави дека без свој дома има 150 милиони луѓе ширум светот.

Од ова појава не е исклучена ниту Северна Македонија, каде засолниште дават Црвениот крст и институции во рамките на Министерството за труд и социјални работи.

Од Пунктот за бездомници во скопски Момин Поток велат дека до сега од кога е отворен пунктот веќе 15 години наназад, немале случај со смртен исход во стационарниот дел за време на зимскиот период. Тие истакнуват дека истражувањето кое е спроведено од страна на нивниот стручен тим кој посветено работи во пунктот за бездомници, покажува дека за едно лице да стане бездомник се следниве причини: Адиктивната природа на бездомниците кон алкохол, наркотични супстанци, хазардни игри, психијатриските болести, сиромаштијата и социјалната ислученост, невработеноста и имотно-правни нерешени прашања.

Како најзастапена група е машката популација. Не се исклучени и жените бездомнички, но нивната бројка е многу помала во сооднос со мажите бездомници, каде процентуално соодносот е 80:20, велат од Пунктот за бездомници.

Најчесто бездомниците се индивидуалци, на просечна возраст од 55 години, кои се со слаби неразвиени семејни релации, а во најголем случај и воопшто тие релации ги немаат. Поретко се застапени бездомничките семејства кои ги користат услугите во пунктот за бездомници.

Link: https://civilmedia.mk/bezdomnitsite-vo-trka-so-zhivotot-vo-uslovi-na-surova-zima-i-siromashtija/

Во контекст на 21 февруари - Меѓународниот ден на мајчиниот јазик - неколку важни настани и датуми, поврзани со ромскиот јазик.

На 7 Април 1990 година, на IV. Светски ромски конгрес, се донесе одлуката за „Ромската алфабета“, која беше предложена од страна на Комисијата за стандардизација на ромскиот јазик. На таа одлука се потпишаа 17 ромски лингвисти и научници, меѓу кои и Шаип Јусуф, Марсел Куртијаде, Рајко Ѓуриќ, Иан Ханкок како и претставник од УНЕСКО – Виктор Коптиков.

Во 1992 година под покровителство на Министерството за образование, се одржа генерална конференција за состојбата на ромскиот јазик и неговата примена во образованието. Тогаш се донесоа и основните принципи на кодификацијата на ромскиот јазик.

Во 1998 година, се издава првиот ромско – македонски и македонско – ромски речник до авторите Трајко Петровски и Боне Величковски.

Во 2015 година, УНЕСКО, го прогласил 5 ноември за Меѓународен ден на ромскиот јазик.

На 7 ноември 2019 година е промовирана Граматиката на современиот ромски јазик од авторите Љатиф Демир, Фатиме Демир и Невсија Дурмиш.