Социјала

Генералниот секретар на СЕ ги повикува земјите-членки да го препознаат, заштитат и промовираат ромскиот јазик

По повод Светскиот ден на ромскиот јазик, г-ѓа Марија Пејчиновиќ Буриќ, генерален секретар на Советот на Европа , ги повикува земјите-членки на Организацијата да го препознаат, заштитат и промовираат ромскиот јазик, што претставува составен дел од нашето заедничко европско културно наследство .

Ромски е јазик на 10-12 милиони Роми кои живеат во Европа. Ако остане незаштитен, јазикот и уникатното културно наследство е загрозен и Ромите ќе бидат лишени од клучна компонента на нивниот идентитет. Неопходно е да се создадат нови можности за младите луѓе.

Земјите-членки исто така се охрабруваат да ја признаат Европската повелба за регионални или малцински јазици (ECRML) како европски јазик.

Советот на Европа го поддржува унапредувањето и наставата на ромски јазик и изработи Рамковна програма за ромски јазик (ЦФР).

Овој октомври бил најтопол во историјата

Октомври 2019 година беше најжешкиот октомври досега земјината топка , објави денеска Европската вселенска програма Коперник, додавајќи дека ова е петти месец по ред кој достигна или е близу до рекордни вредности .

Овогодинешниот октомври е потопол за 0,69 степени Целзиусови од просечната октомвриска температура во периодот 1981-2010 година.

Многу малку го надминува (0,01 степен) октомври 2015 година, но е 1,2 степени над температурата во прединдустриската ера на човештвото.

„Ова е петти месец по ред што го проби или многу блиску до рекордот“, соопшти агенцијата ,,Коперник” , програма што ги следи климатските промени.

Јуни 2019 година беше убедливо најжешкиот јуни досега , а јули е прогласен за апсолутно најтопол месец во историјата на мерењето температура . Август 2019 година е втор најтопол август во исрторијата , а септември е прв.

Последните четири години беа најтоплите досега забележани на планетата. Во август, Светската метеоролошка организација веќе ја рангираше 2019 година меѓу првите пет најжешки години, во согласност со влијанието на климатските промени, за што предупредуваат научниците.

Молчат и трпат , и истото го пренесеуваат на идните генерации

90% taro Romani džuvlja ki Srbia sine len terori taro partneri , sikavel o majnevo rodaripa tari Asociacia „ Romani cikna” taro Kruševac.

Akala džuvlja majbut si viktimia taro terori ki pli familia em but droma našti prepenadžren kaj kerel pe lafi bašo terori.

-Sine kerdo intervju upreder 300 Romane džuvlja so si upreder 18 berša em dži tegani nikaske na vakergje so sine lencar,

O aktivitetoa an o tereni vakeren kaj akala džuvlja tari Romani Jekhin majbut sine len fizičko em psihičko terori. Ola si sikle te trainen em te trpinen a odova sikaven em e avutne generacienge.

– Buteder droma ola nane kaske te vakeren, thaj ko savo kher te iranen pe , em naeducirime em o analfabeti kerena te oven ekonomsko thinale , thaj odoleske trpinen terori , akcentirinen o aktivistia tari akaja asociacia.

Ko jekh taro anglutne rodaripa ko Kruševac, alo dđi ki konkluzia em but bilačhe rezultatia : kote 85% prandinengje pe anglal 18 berša, , a 70% angleder 18 berša bijangje em pire avgo čhave,

Link: http://www.romskiportal.com/2019/11/04/naucene-su-da-trpe-istu-matricu-prenose-na-potomstvo-cak-90-posto-romkinja-u-srbiji-zrtve-su-partnerskog-nasilja/?fbclid=IwAR0LHTKDGv7dNlg5YhyYWW9egs6UTrThGgKDvkLtk9hSMoq_4dVRyowF6AU

Контроверзност околу откривањето на статистиката за убиства на Ромите - ромските организации ги обвинуваат истражувачите за расизам

Веќе сега, се појави негодување во статистиката на злосторствата на Ромите, иако статистиката трае веќе десет години.

Пред неколку недели, Институтот за криминологија и правда на Универзитетот во Хелсинки, Крим, објави извештај за криминалот и исто така, известува за зголемување на стапката на убиства.

Помалку внимание беше посветено во Прегледот на животниот криминал на затоа што ги разликуваше Ромите од другите Финци.

Според статистичките податоци на Крим, Ромите имаат шеснаесет пати поголема веројатност да извршат самоубиство од другите Финци.

Ромските организации негодуваат од статистичкиот метод за одвојување на Финците од остатокот.
- Мислам дека ова е навреда за целото ромско население. Ова ги исполнува скоро сите знаци на расизам, вели Ваино Линдберг, Потпретседател на ромскиот Советодавен одбор.

„Тешко е да се каже дали станува збор за намерен расизам или само затоа што никогаш немало доволно размислување во нашето општество“, вели Пјави Мајаниеми, проект менаџер во Финската ромска асоцијација.
Суви Кескинен, професор по етнички односи на Универзитетот во Хелсинки, исто така се прашува за методот на статистика.
- Обично нема статистика за етничката припадност во Финска, поради што се прашувам зошто се бараше Ромите да се разликуваат од остатокот од финското население токму врз основа на криминал, вели Кескинен.

Link: https://yle.fi/uutiset/3-11042210?utm_content=2019-11-01&fbclid=IwAR2vuhVvTTAgqVJynmk9978sxKmIC3Tk_yfvXKHMBMHbHN9qGxxgWLfdfwY