Социјала

Загреб доби споменик за жртвите на холокаустот

Во центарот на Загреб ќе се подигне споменик на жртвите на холокасутот во спомен на 6 милиони жртви од нацизмот и неговите сојузници, одлучи загрбската општина. Тројца советници од надворпарламентарната левица беше против , барајќи да се подигне споменик на жртвите на усташката Независна држава Хрватска - НДХ.

Градската власт вели дека е одлучено таков споменик да се подигне неколку метри од тој споменик.

Изградбата во центарот на Загреб е од стилизиран куфер со свпечатени знаци од холокаустот кој го изгласаа загребските градски советници по предлог на заменик градоначалникот на Милан Бандиќ , Јелена Павиќиќ

Академскиот скулптор Далибор Стошиќ и архитектот Крешимир Рогина е првонаградениот на јавниот натпревар.

Споменикот ќе биде поставен на главниот плоштад , од каде токму жртвите со кофери беа однесени во конц логорите низ окупираната Европа во тоа време.

Преставниците на крајно десничарите Златка Хасанбеговиќ и Бруно Есих не беа на гласање , а предлогот го подржаа советниците на десниот и лев центар.

Истражување на Светска банка: На 300 метра од соседите, Ромите живеат полошо од нив

Иако живеат блиску до други заедници, Ромите во Западен Балкан имаат различен пристапот до пазарот на трудот, образование, водоснабдување или електрична енергија, како и услови за домување, покажува истражување на Светска банка
Ромите во Северна Македонија сочинуваат 9,6 проценти од населението.

Во земјите од Западен Балкан, дури и кога од нивните соседи од други заедници живеат на оддалечност не поголема од 300 метра, Ромите имаат различен пристапот до пазарот на трудот, до образование, водоснабдување или електрична енергија, како и услови за домување. Ова го покажува ново истражување на Светска Банка насловено „Излегување од кругот на исклученост на Ромите во Западен Балкан“.

„Се сомневаме дека дел од причините за овие разлики лежат во дискриминацијата, бидејќи не е очекувано да има толкави разлики кога заедницата живее заедно. A токму тоа го откривме – дека има голем јаз меѓу ромското и неромското население“, вели Наталија Мијан, коавтор на истражувањето.

Генетско секвенционирање ги трасира Ромите назад кон античко индиско потекло

Ромскиот народ - некогаш познат како "Цигани" или Роми - бил предмет на љубопитност и прогонство со векови. Денес, околу 11 милиони Роми, со различни култури, јазици и начин на живот, живеат во Европа - и пошироко. Но од каде доаѓаат?

Претходните студии на нивниот јазик и површинската анализа на генетските модел ја посочуваат Индија како место на потекло на групата и подоцнежно влијание на средноазиската лингвистика. Но, новата студија користи секвенционирање на геном за да укаже на заминувањето на една група од северозападниот Индија пред околу 1.500 години, а исто така откри разновидни последователни промени во популацијата, како што населението се шири низ цела Европа.

"Разбирањето на генетското наследство на Ромите е неопходно за да се заврши генетската карактеризација на Европејците како целина, со импликации за различни полиња, од човечка еволуција до здравствени науки", вели Манфред Кајзер од Универзитетот Еразмус во Ротердам и коавтор на книгата, во подготвена изјава.

За да се започне со студијата, тим од европски истражувачи собраа податоци за околу 800.000 генетски варијанти (полиморфизам на еден нуклеотид) кај 152 Роми од 13 различни ромски групи во Европа. Тимот потоа ги споредува ромските секвенци со оние кои веќе се познати по повеќе од 4.500 Европејци, како и примероци од индискиот потконтинент, Централна Азија и Блискиот Исток.

Според анализата, почетната основачка група Роми најверојатно заминала од она што сега е државата Пенџаб во северозападна Индија близу до 500 година од н.е. Оттаму, тие најверојатно патувале низ Централна Азија и Блискиот Исток, но изгледа дека се мешале само со локалното население таму. Следната врата во Европа се чини дека била балканска област - поточно Бугарија - од која Ромите почнале да растураат околу 1.100 н.е.

Меѓутоа, овие патувања не беа секогаш лесни. На пример, по иницијалната група заминаа од Индија, нивниот број се растураше, при што помалку од половина од населението преживеало (околу 47 проценти, според генетската анализа). И еднаш групи Роми кои ќе продолжат да ја населуваат Западна Европа го напуштаат балканскиот регион, тие претрпеа уште едно ново елиминирање, губејќи околу 30 отсто од нивното население. Наодите беа објавени на 6 декември во Тековната биологија.

Link: https://blogs.scientificamerican.com/observations/genetic-sequencing-traces-gypsies-back-to-ancient-indian-origin/

Нема гето-пензија за македонските Роми

Судот во Берлин донесе одлука дека на Ромите од Србија и Северна Македонија не им следува т.н. гето-пензија. Пресудата сѐ уште не е правосилна.

Според историското вештачење, во времето на нацистичката окупација во Србија и Македонија немало гета за Роми, ја образложи судот својата пресуда, која ќе биде применета за сите слични случаи.

Според судот, за да се добие старосна пензија би требало да се исполни условот - пет години работа во времето на војната за што се плаќале навистина придонеси, или работа за која не се плаќале придонеси, но за која се смета дека се плаќале, како што е во случајот со работа на прогонети лица во гето. „Гето“ во смисла на законот за гето-пензии (ЗРБГ) е поим дефиниран со елементите - сепарација, концентрација и интернирање на одредени етнички групи.

Судот смета дека Ромите во Србија и Македонија во времето на нацистичката окупација не живееле во гето, односно уште пред војната постоечките сиромашни населби на Ромите по почетокот на нацистичката власт не се претвориле во гето во смисла на законот за гето-пензии.

https://www.dw.com/mk/%D0%BD%D0%B5%D0%BC%D0%B0-%D0%B3%D0%B5%D1%82%D0%BE-%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D0%B7%D0%B8%D1%98%D0%B0-%D0%B7%D0%B0-%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5-%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B8/a-48825722?maca=maz-rss-maz-pol_njemacka_timemk-26867-xml-mrss