Kana notirinel pe o anav Grattan Puxon, sa okola so džanene o romano aktivizmi, thaj o korkoro Roma an i sasti lumia, prependžarena jekh taro majbare moderno manuša so kerel maripa bašo Romane hakoa thaj čačipa.

Okola so na džanen o rajo Grattan Puxon si Rom tari Britania, thaj o jekhto Generalno sekretari direktno protagonisti thaj jekh taro šerutne iniciatoria te ikerel pe o historikano Romano Kongresi an o London 1971 berš.

Dikhindo i situacia e Romencar an i Europa thaj an i lumia taro dive an dive si sa majpahri thaj majkomplicirimi thaj o baro nivelo rasizmo mujal o Roma , a dikhipaja amaro jekhipa thaj phralipa so si hulavdo ko buteder kotora, ko kava momento trubul te ovel zuralo jekhipa.

Ko agorutno koordinativno mitingo e Kabineteskoro vash o IRU ko buvlo ikeripa an o 13 Januari 2016 bersh , pashe sa olakere membroa sine jekhe krleskere te del pe propozalo Rezolicia vash organizacia taro 10-to Kongreso an o IRU.

Ikeripaja aso o IRU Statuto  (akti taro 22 dji 28 akti ) o IRU Parlamento thaj olakoro Prezidento Stevo Balog si le ingerencia te akharel o 10-to Kongreso an o IRU, so ka ikerel pes an o 18 - 20 marto 2016 bersh an o Skopje - R.Makedonia. An o kava 10-to Kongerso vash o IRU si phravdi akharin - avipa sa e Romenge an i Lumia  so keren maripa an o interes e Romenge te shaj chiden čačuno drom vash o anglunipa - progreso.