Во државата кај нас после 2001 година и со спроведување на Охридскиот договор, како едно од политичките решенија за запирање на конфликтот во државата, тогашните лидери потпишаа низа уставни промени, Меѓу нив и една практика, врабитување во јавната администрација со еднаква процентуална застапеност на помалите етнички заедници.
Меѓу нив спаѓаше и Ромската заедница. Со последниот попис од 2002, Ромите процентуално се 2,66% од севкупното население. Според тие параметри застапеноста на ромската заедница во јавната администрација потребно е да биде на тоа ниво. Но во реалноста што се случува?
Министерството за информатичко општество и администрација, согласно законската обврска го објавуваа Извештајот за вработени во јавниот сектор за 2019-та година.
Бројот на вработени во јавниот сектор заклучно со 31 декември 2019-та година во изнесува 132.900. Вработените се распределени во 1.324 институции.
Во 2018 според Извештајот на Народниот правобранител во 1347 институции биле вработени 138.326 од кои 103.014 мкд, 74.5%, 26.261 – 19% Албанци, а Роми 1.800 или 1.3%
Сега прашање е дали ромскиот политички блок во распределбата на работните места во Јавната администрација знаел „да се пазари или не„ покажуваат и самите бројки.
Во некои од институциите на Јавната администрација бројот на вработени Роми може да се каже дека е на симболично ниво.
Типичен пример е графата со вработени во Министерствата. Според Извештајот од Јавниот правобранител , таму бројот на вработени е 24.146 лица од кои Роми има само 202 или 0.8% од кои само еден Ром е наименуван како раководител. Слична е состојбата и во самоастојните државни институции (агениции, дирекции, комисии, заводи) од 18.958 вработени Роми се 151 или 0.8%. Поразително е вработивање на Ромите во казнено поправните установи каде од вкупно 743 вработени има само 3 Роми или 0.4%. Фларгантен пример се Апелационите судови со 307 вработени и Вишите Јавни обвинителства со 75 вработен таму Роми – нема!
Слична е состојбата и во останатите јавни институции од Јавната администрација.
Од сето ова може да се заклучи дека политичкиот капацитет кај Ромскиот политички блок е минимален и воопшто немаат некое влијание. Затоа и се поставува прашањето дали ромскиот НВО сектор е потребно да „притиска„ или им „дише во врат„ на политичките фактори во државата.
А исто така се поставува и прашањето покрај вработувањата по партиски клуч. дали тие вработувања во јавната администрација се со соодветно обазование и работни квалификации кој одговараат на работните места. Но ова важи за сите националности не само за Ромската заедница.
Инаку на крај мора да се заклучи дека според процентуалтана застапеност во моментот Ромите е потребно да се вработени во Јавната администрација околу 2.800 – 3.000 Роми. Кој ги „лапна„ тие 1000 ромски места во јавната администрација? Дали дел од нашите политички фактори намерно ги продадоа тие места за нивен подобар „комодитет„ или пак е нешто друго. Ама здравје за тоа друг пат во некое мое друго резимирање – кога ќе дојде време.