O M-r Mirdita Saliu so avgo autori jekhe asavke importantno studia taro genocide upral o Roma ki Makedonia , thaj olakoro moldipako baro nivelo soske si autori tari romani jekhin so palal peste mukhlja baro trudo tari saistoria e romane naciake.

I naučno studia isi la elementia so astaren nesavo period kaske šaj vakerel pe kaj nane salkde kontinuiteto tari diskriminatorsko politika em praktikla mujal o Roma ko nakhlo, numa I diskriminacia em odova o genocide si ko Dujto Lumiakoro Maripa.

Koa kava periodi I sama si legardi primal eliminacia e Romenge so sine barikada em bariera ko progresi e nacistikane sasoitnipaske, Te šaj nakhaven o problem asocialno Romencar em o riziko taro Jaudie o nacistia kergje kreacia em implementacia e planoske “ Definitivno faisali e Jaudiengere puičibnaske” (Die Endlösung der Judenfrage), genocide thaj olengoro eliminiribva aso preperutnipa sar inferiorno rasa.

Akava artiklo ko interes tergjola sar direktno konekcia te len pe o fundamentalno niamia e manušeskere sar so si o dživdipa em tromalipa, em agorutni resarin sine sasti eliminacia e Romenge em e jaudienge.

Akava aktiviteto udžarel pet e del plo dopheriba ki historia e Romengiri ko kotor kana kerel pe lafi bašpo holokausto em genocide ko Dujto Lumiakoro Maripa em akaja problematika lel than ki naušno gind ko akala amare thana.

Akava naučno trdo phanela pe notaciaja 75 berša genocide upral o Roma. Te lipara kaj ko 15 april 2015 berš e Europakoro parlamento angja Rezolucia so o 2 Avgisto notirinel pe sar dive tari lipar ko viktimia taro genocide e Romengoro ko Dujto Lumiakoro Maripa.

O Roma sine diskriminirime em angleder nacistiani era. I istuacia uli panda majbilačhi kana o alo o Hitler sar lideri ko januari 1933 berš . Ko mašak taro 1930-to berša o nacistia na mukhen sine e Romen te keren sesakvo buti , ola sine zorea sterilizirime sar forma taro atnikani eliminacia em masovno interno nacistikane logoria.

Pekal o informacie notirinel pe kaj ko Dujto Lumiakoro Maripa mudarde sine paše 500.000 Roma, ama o sasto numero mudarde nikana nane te džanel pe soske nikote nane notirimeem gindinel pe kaj olengoro numero si but pobaro.

Sebepi tikni jali nisavi evidencia buteder famile nane te haljoven so ulo olencar.

O Dr. Robert Riter sine džovaplime ko rodaripaskoro centro baši rasno higiena an o Rajhoskoro Ofiso sastipaske 1938 berš počmingja o proekti saste analizake ki „rasno karakteristika“ e Romenge. O naučnikia kontrolirinen sine olengoro sastipa, lena sine lendar rat em merinen sine lenge o šere.

„Ikaven sine diferentno rasistikane idee e Romenge, sebepi genetsko inferiornost“ vakergja i Barbara Vrnok dikrektori e Holokaust centroske

Youtube: https://www.youtube.com/watch?time_continue=77&v=8TghTGPXILw&feature=emb_logo