Pire profesionalno gindipaja ki konekcia e Sasoiten principia baši kodifikacia e Romane Čhibjake prekal o Socialno netvorko notiringja o Sejdo Jašarov lungoberšengoro profesionalno bukjarno thaj manuš so džanela but šukare i Romani kultura, čhib thaj historia.
O sasto sublimato taro havljardo teksti so anglutne sine pučlo o rajo Jašarov mukhlo si te editirinel pe ko portali "Roma Times" saste orginalno tekstoa.
Dži savorende okola so keren translacija pe Romani čhib, sa okola so sikavena Romani Čhib,thaj kultura , thaj sa aver zainteresirime , a specialno dži ko okola so kerena lila sikljojbaske, hramosaren thaj keren buti pe romani čhib, keren translacia bašo instituciem governongere ofisia thaj aver..
Sasoitne principa baši kodifikacia e Romane Čhibjake
Akaja kodifikacia baši romani čhib sar artiklo so sikljovela pe ko škole ki Republika Utarali Makedonia. I kodifikacia dikhel pe sar importantno akti mujal internacionalno literaturno čhib a na sar oleskiri konkurencia.
2. Faktea kaj majbaro kotor taro Roma ki Makedonia preperen ko arlisko dialekto , akava dialekto lela pe sar funda e romane literaturno čhibjake ki makedonia, ama nesave gramtikakerem fonološko thaj leskičko dopheribaja taro aver romane dialektia sar so si: o džambasko, o bugurdžisko, o gurbetsko thaj aver.
ABECEDA
I Romani Abeceda ki Republika Utarali Makedonia si la akala šabdakoa ki latinica. Ki kirilica ka len pe premal makedonikani ortografia.
A a, B b, C c, Č č, Čh čh, D d, Dž dž, E e, F f, G g, H h, I i, J j, K k, Kh kh, L l, M m, N n, O o, P p, Ph ph, R r, S s, T t, Th th, U u, V v, Z z, Ž ž
KOMENTARI
Ko desave romane dialektia isi diferencia ko uvularno frikativi (x) taro uvularno frikativi (h), numa džanlipaja kaj akala diference na keren pe ko arlisko dialekti ki abeceda na anen pe ekstra aver šabdakoja. Asavko dialekto si mukhlo sar literaturno sa okola oratoria so keren diferencia ko oelngoro biando dialekto.
Fundavno ortografsko, morfološko thaj morfo - fonološko akto
Nane ekstra nišani ko agjaar anavkerdo kalo vokaliki abeceda, soske akava vokali si but raritetno, marginalno jali saste nane le ko buteder romane dialektia. Ko raritetno egzamplia sar so si šva, ko arlisko dialekti ka lel pe paše lafi taro džambasko jali aver dialekti kote isi than bašo šva jali aver vokali. Sar egzamplo, ko than taro arlisko vrdon, ka lel pe o džambasko vurdon.
2. Kote isi aspiracia ko darhi e lafeske , sako drom hramosarel pe. Sar egzamplo jakh.
3.Na notirinel pe automatsko bizotoni ko agor e lafeske . Sar egzamplo dad.
4. Klo thana kote isi fundamentalno dentalno jali velarno okluzivi jali sonorant anglal o vokali jali jota - t, d, k, g, l, n, plus i, e, j, hramosarel pe i fundavutni soglaska. Sar egzamplo: buti, kergjum, geljum, lil, pani...
5. egzamplo, kerdo-kergjum.
6. Kote isi jotaciahramosarel pe jota šabdi thaj hramosarel pe , sar vokali. Sar egzamplo,, Romni, Romnie, Romnja, Romnjatar...
7. Ko sufiksi kote o džambasko thaj aver dijalekti ikeren piro purano "s" so našavdilo ko arlisko dijalekti hramosarel pe e "s". Devles, devlesa, manges, mangesa, mangas, mangasa...
8. O instrumentali sako drom hramosarel pe e "s". Sar egzamplo: mansa, Romensar...
9. Personalno anavjora si: ME, TU, VOV, VOJ, AMEN, TUMEN, OLA
10. Posesivno anavjora si: MO, TO, PO, AMARO, TUMARO, LESKE, LAKE, LENGE
11. Membrora si akala: nominativ, murašno jer, singulari О, Nominativ, dživljano jer, singular I, sa o aver si Е. O Rom, i Romni, e Roma, e Romnja, e Romeske, e Romnjake,
E Romenge...
12. O Komparativ formirinel pe e sufiksea eder. O Superlativ formirinel pe e maj. baro – bareder – majbaro
13. O anava taro divesa ko kurko si: kurko, palkurko, dujtodi, tritodi, štartodi, pančtodi, savato.
14. O anava taro beršeskere kalendarsko periodia si: anglonilaj, nilaj, palonilaj, jevend.
15. O anava taro masekoa ko berš si internacionalizmia.
Autori Sejdo Jašarov
