An i mapa taro bibnahtalipa e Romenge thaj Jaudienge an i Srbia si čhivde an o nesave lokacie so dži akana na sine pendžarde majbuvle manušenge.

An o 1941 berš salde 4 masekonge o nacistia kergje likvidacia 1.500 Romenge thaj 6.000 Jaudie . odova ulo an i avgo faza taro Holokausti an i Srbia dži ko noemvri 1941 berš.

O havljariba thaj i mapa implementririnel pe taro masek fevruari dži ko juni akava berš an o pervazia e proekteske " Than bibahtalipake - jekhto faza taro Holokausto"

An i mapa arakhle pe desave nevearakhle lokacie sar so si Rakovica thaj Bubanj Potok.
O proekti si barabutne kerdo taro Asociacia e jaudinegere komunenge an i Srbia, o beogradsko Centari vash rodaripa thaj edukacia e Holokausteske thaj o Filozofsko fakulteti an i Rijeka.

Štar mile Roma sine mule an i rakj maškar dujto thaj trinto avgusti 1944 an o Aušvic. Mano Helenrajner taro Minhen tikno vakti angleder odova oleskiri familia sine dislocirime an o aver konc logori.

Akava si oleskiri storia:
O Mano Helenrajner džala saste. Akava 84 beršengoro seljaminkerel e misafiren anglal piro kher ko bavarsko Metenhaim, 89 km dur taro Minhen. Ko basamakia si hulavde fotografie kote si ove e germansko presidentoa Kristijan Vulf thaj Joahim Gauk sikavel piro konc phanlipaskoro numero taro Aušvic -  Z 3526.