Baš i situacia e Romencar tari Hrvatska kerel pe sine but lafi thaj o fakti kaj as o oficialno numeristikani statistikani operacia našti panda te notirinel pe kobor si o ačutno numero e Romengoro an i Hrvatska. Kontra taro segregacia thaj diskriminacia mujal olende sar jekh taro so "istemalkeren o sistemo" nesave Roma garavena piro identiteti te šaj te egzistirinen, hramosarel o regionalno portalo "Bilten"
O revizionizmi thaj negacia e genocidoske upral o Roma an o Dujto Lumiakoro maripe si kotor tari "mediumsko kultura" notirinela ko liloro vash i jazia e Romengiri an o periodo taro a.a. NDH, o historičari thaj autoro Daniel Vojak.
An i Hrvatska i romani populacia si relativno tikni thaj aso i statistika an i Hrvatska ko 2011 berš sine paše 17.000. Numa aso Ofiso manušikane niamenge thaj niamia taro minjoritetia taro 2011 sikavela kaj majhari 24.524 persone tari romani populacia.
Kaj i diskriminacia mujal o Roma tari Hrvatska si sar sakodivesa sikavena i informacia taro Ofiso taro Obdusmano ko dende teleperavibaskere akti. Odothe 28% taro Roma akcentirime kaj sine len diskriminacia, a 17% olendar vakergje kaj ko olengoro dživdipa sine fizički atakujme salde odoleske so si Roma.
Kana kerel pe lafi baši buti , paše 44% taro Roma si bizi buti thaj panda 22% si statusea kherutne keren angažmano, jali keren buti ko khera saste bukjarno vakti.
O šartia bešipaske e romane familienge paše 43% olendar nane len pani pijbaske , jekvaš nane len WC thaj 73% nane len kanalizacia , thaj sako dešto romani familia nane len elektrika.
Prosek masekoskoro leiba love ki romani familia , bizi diferenca sar aven dži ko love legarel paše 550 eura, so si but telel o proseko taro love so trubul te dživdinen ko jekh masek.