Следниве податоци за состојбата на Ромите даваат увид во неефективноста на политиката во последните години - на национално и на ниво на ЕУ - и ја покажуваат потребата за радикална промена во текот.
Намерно избра податоци за помладите Роми, бидејќи тие би биле од полза од инвестициите направени во последните години, колку што е инвестирано во образованието. Во Албанија 78% биле Албанци, 86% за Косово, 78% за Косово, 82% за Црна Гора, 74% за Северна Македонија и 73% за Роми (18-24) во Србија, ниту во образованието ниту во стручна обука.
За мнозинството население, стапката е меѓу 33 и 59 проценти во сите земји од Западен Балкан; Во ЕУ просечната стапка е 14,3 проценти и во Германија 8,6 проценти. Задолжителното образование е само помеѓу 31% (Црна Гора) и 69% (Северна Македонија) од 18-21 годишен Ром, споредено со 93% до 96% од мнозинството население во сите земји од Западен Балкан.
Во последните десет години, повеќе од 200,000 Роми од Западен Балкан - една петтина од целокупното ромско население - аплицираа за азил низ ЕУ, вклучувајќи повеќе од 100,000 во Германија. Исто така, има десетици илјади други кои редовно се вклучуваат во (неформални) активности во Западна Европа

Link: https://peacelab.blog/2019/12/roma-in-den-westbalkanstaaten-es-braucht-einen-radikalen-politikwechsel?fbclid=IwAR0xOZ3i15MGtU7I7Tf_f4dKRTTqIPxM2y1A2WsEOkX3WzowDfo41yArOA0

Akava 2019 berš si ko nakhiba, a salde so nma startujngja o 2020 berš! Em akana avela dži ko pučiba “So te udžara ko 2020 berš?”
Em ko jekh o pučiba so udžaren o Roma ko nevo berš?”

So legarela pe dži ko rekapitulari em o pučiba . So kergje o džiakanutne deceniakere lideria ko Romano politikano bloko pe naciake o antvorto si jekhutne – paše KHANČI!

Te kergja pe elaboracia em te dikhlja pe napalal o sasto periodi taro olengoro “politikano aktiviteto” odolenge “dži akanutne politikane legarutne” thaj te sumiringja pe olengoro aktivitetio ka resel pe dži akava:

O Roma ki Makedonia ko akala 27 -28 berša resle o majteluno segmenti dživdipaskoro . jali aver čhane vakerdo civilizirimo ačhovipa

„O Roma si majodoriga diskriminirime , majtele, nadikhle, jurisdikciakere em ekonomikane nainvolvbirime em chidme ki rig tari them”

„ O ropma trujal kanonikane aktia akcepciake em sasoitne inkluzacija, ola si panda an o margine em salde “muli šabdi ko liloro”

Sa akala “prioritetia” reslje salde o Rajonenge “ Savakteskere lideria e romane politikane blokoske” Soske?

Ola kana čhivgje piri signatira baši koalcija ola lele salde o troe taro kolači , emo la čhivgje piri signature te: Negirinen I natolerancia mujal o Roma, nanotacia taro incidentoa, bizi infrastruktura, mangin taro personalno profiti, telepraviba o ingenerncie em I situacia em panda jekh “tikno milioni – personalno privilegie”

Odoleske rodela pe olendar te kontrolirinen pire lidersko funkcie (okola so keren lencar buti) ko tumaro, ko amaro anav em o fundirime partie.

Te sine tumen salde hari respekto em čačipa te vakeren kaj o džiakanutno tumaro aktiviteto si čačutni NULA, tegani mukhen than e progresivno neve romane politikane rateske. Odolea ka mukhen than te iranel pe o baripa e Romeskoro em olengiri čačutni vizia. Mukhen than em e Romen taro politikano robluko te šaj avel dži ki refleksia taro Tromalipa em I vizia taro progresivno Roma!

O neve em progresivno Roma but šukare džanena kaj o dživdipa e Romengoro ki Makedonia si politikane manipulirime em kontrolirime.

I terni romani jekhin si limitirime kana kerel pe lafi olengere membripaske em angažmano taro politikano aktiviteto.

Kana kerel pe lafi politikane angažmanoske ka referirinel pe ko partizirimo bukajrnipa em adresirime ko problemoa so si konektirime o Roma.

Trubul te trampinel pe I forma tari prezentacia em adresiriba e problemoske solea Arakhen pe o Roma , em ko than te oven anavkerde sar “romane problemia” te kerel pe kategorizacia jekhe grupake, te šaj našel pe taro desavo džovaplipa (them - dizutne) valjani te akceptirinel pe kaj odova si politikano em socio –ekonomikano problem so astarel em e romane jekhina sar konsekvenca taro lungoberšengiri stigmatizacia em diskriminacia odole grupake.

Mukhen e neve politikane romane viziake te kerel odova bizo tumaro suporto. – usporto tari veteransko romani politikani garniture.

Rajonalen purine romane politikane lideroa vakti si tumare politikane FAJRONESKE!