INTERNATIONAL ROMANI UNION
10-toKONGRESO TARO IRU- 18-20.03.2016 berš. SKOPJE - R. MAKEDONIA
Anela akaja:
DEKLARACIA
Sa o membrora taro IRU so lele than ko akava periodi thaj taro jubilei Internacionalno Romane Uniake - IRU taro plo fundiripa - 45 berša, amen o delegatora an o 10-to Kongreso , an o amaro mitingo taro plenarno bešin an o 19 marto 2016 berš keras deklaracia thaj afirmacia:
An o anav amare papunge, mamienge, dada thaj daja so mule an o Baro Romano Genocido an o fašsitikano periodo, thaj mangin te keras majlačho avutnipa amare čhavenge thaj poti,
Dživdipa an o tromalipa, harmonia thaj jekhipa sa e manušemge an i planeta,
Daja lafi kote taro akana ka keras amaro dživdipa , rat thaj zoralipa te ikera amare kolektivno niamia, ko anav e Romane lačhipaske thaj digniteto e Romane naciake.
Te kera afirmacia amare statuseske, deklaririme panda taro 5-to Kongreso , sar Nacia bizi Them.
Akalesa keras baripa kaj si verivikacia kerdi e Romane Naciake , biami an i historikani migracia an o Indiakoro telalkontinento, sar integralno kotor tari Indiakiri Diaspore.
Amen sem Nacia , numa histrikane vakteske thaj phanle, paldime , genocirime, thaj trubul amen te istemalkeras amare hakoja telal nacionalno thaj internacionalno kontraktia
Te rodas sasti emancipacia thaj egaliteti amare Romenge
An o momento isi natolerancia thaj diskriminacia, thaj te keras maripa mujal sa o forme taro " anti ciganizmo" thaj rasizmo,
Akale resarinaja amen pakjaja kaj si importantno te džal pe anglal saste liparde premal jekhipa, lačharipa sa e Romenge thaj Romane Organizacie thaj khidipa an i sasti lumia,
Te šaj avel pe dži ko jekhipa, amen džanaja kaj o Romano aktiviteti so an o akava Kongreso kerel 50 berša pharipa trubul radikalno reforme,
I Forma thaj o avipa odole reformake si majšukar sikavdi prekal o akto Demokratsko Tranzicia kote korkoro thanjaripaja prekal forma taro buvljaripa e demokratiake an o sa o niveloa tari organizacia resel pe dži akala nukte,
Majbaro legitimiteti, transparentno buti, džovaplipa thaj politikano džanlipa,
Savo re siem jekhutne te kera i Komisia so ka kerel implementacia taro Elektronsko votipa.
Akhara akale Komisia te lel faktia thaj tehnikane jali aver problemia te notirinen thaj te keren decizie ko periodo jekh berš palo akava Kongreso,
Odolea amen ka arkha o vakti thaj i data bašo avutno 11 -to Kongreso an o 2020 berš ka šaj keren pe alusaribaskere thana an i sasti planeta, so unime ka keren konstatacia bašo deibe mandato tari Romani Nacia.
Amari mangin kote akava Mandato an o avutnipa ka anel Referendumi thaj Saste Votiba, mandateskoro zoralipa, autoriteto an i amari bari Nacia.
Odoleske i mangin thaj aspiracia taro IRU si te kerel plasmano e renovirime demokratsko romane aktiviteteske kaj ka bajrol o manušikano suvereniteto, te šaj kerel i Romani Nacia plasmano an o Unime Nacie, Europakiri Unia thaj aver globalno institucie, partie thaj aver aktiviteto.
Sar avgo akto akava Kongreso akahara prekal akanutno Mandati so sine votime o neve membrora thaj o Kabineto te keren akcia kaj o IRU šaj palem kerel registracia an o Rostrumi taro Unime Nacie.
Ko jek vakti kana trubul i lumia te ovel jekh than savore manušenge , amen trubul te kera notacia pragdigma avdisutne politikake thaj saste progreso an i amari emnacipacia thaj nacionalno kvalifikacia kaj ko avutnipa akava šaj resel pe.
REZOLUCIA 1:
Akava Kongreso akharel sa e neve alusarde membroren thaj o membria an o Prezidiumi, Kabineto, thaj Parlamento an oo IRU te keren barabutne aktiviteto sa amre phralikane romane organizaciencar baši koordinacia e 8-to Aprilo 2016 Jubilarno Internacionalno dive e Romengoro, prekal sa o segemntia (aniba decizie, diskusie thaj hango):
1 Manifestacia maripa mujal o anticiganizmo thaj rasizmo
2 Aktiviteti e diveseske te prependžarel pe i Romani Nacia mujal i akanutni terminologia Roma, sar minjoriteto kobor siem an i lumia thaj kaj sem bari Nacia
3 Notiripa thaj utsavakeripa te šaj pendžara amaro avipa tari India sar integralno kotor tari Indiakiri diaspora te da suporto e romane čhibjake, kulturake thaj sa okova so notirinel i Romani Nacia thaj dži e Indiakoro Govermento, propozalo kaj sem amen kotor olendar, thaj te keras suporto bašo tromalipa thaj progreso lungo vaketske an i amari planeta.
4 Apelo thaj aktiviteto baši i migracia , thaj majhumano tretmano e Romane naciake
REZOLUCIA 2:
Aktiviteti an o:
Buti vaš i konpezacia thaj o nanipa kompenzacia finansiko arka tari Germania, ustria, Italia thaj aver thema so an o thavdipa taro baro Genocid upral o Roma kerdo si taro fašistikano režimi, kote baro kotor olendar mule , akhara urgentno te keren porpozalo bašo fizičko thaj psihološko bilačho tretmani sa e generacienge so si biame palo odova maripa, sar kompenzacia vaš olengere paši familia , thaj te del pe olenge sar socialno siguriteto, kherutnipa, edukacia thaj buti, te šaj kerel pe eliminacia tari marginalizacia thaj te len o sasto than ano sasoitnipakote dživdinena.
O IRU si beršencar napalal instrumento baši Romano integracia respektea e Romen thaj i Romani Nacia , te šaj olengiri historia, kultura, tradicia vazdel an o nivelo majupre an o sako segmento akale moderno vakteske taro dživdipa.
Savore džanasa kaj o Roma sar aver da etnikumia ko vakti tari Dujto Lumiakoro Maripa sine an o Holokausto. Numa mazunipasa kaj nane but relevantno dokumentarno faktia odole bilačhe momenteske so si kerdo upral o Roma thaj olengoro mudaripa taro periodo taro Nacionalsocializmo.
O 10-to Kongreso an o IRU anel konkluzia bašo:
Konkretno komunikacia thaj butikeripa e Fondaciaja EVZ - Berlin, Germania niamea 1 (jekh) membro taro akava IRU te ovel an o EVZ - Fondacia an o Bordo. I EVZ fondacia te kere žutimos an o kkeripa proektia te len aktivno than an o rodaripa rigatar profesoria, naučnikia doktoria istoričaria thaj aver relevantno manupa an i konekcia e Holokaust upral o Roma an o periodi taro Nacional socialzmo taro Dujto lumiakoro maripa.
Notiriba thaneve, thaj arakhipa - opservacia e purane monumentenge - liparia taro vakti taro Holokausto
An o Skopje IRU Prezidento
19.03.2016 berš Zoran Dimov
