Sar uli i pandemia taro Covid 19 ki sasti lumia mujal o maripa em prevencia taro infekcie jekh taro o prioritetoa sine te arakhel pe i vakcina . Ko agor taro 2020 berš te artiklirinel pe i vakcina em počmingja i distribucia em plania baši i realizacia . Numa nane sa agjaar lokheste, I SZO da akcentiringja kaj em ko majbaravle thema nane hazri te planirinen i realizacia. I akcepcia nane sakote jekh a jekh,
Prekal jekh amerikansko rodaripa o Afroamerikancoa em o Latino amerikancoa si pohari akceptirime ki vakcinacia numa aver populacia, vakerel pe ki analiza taro CCN , havlajrel i agencia Anadolia - AA.
Prekal i kerdi analiza vakcinirime si pobuter taro 4 % taro parnen, a salde 1,9% taro Afroamerikancoa em 1,8% taro Latinoamerikancoa.
Akaja korona krisa sikavel em kolektivno truš em na jekh akcepcia Buteder thema ekonomski si len baro zijani isi sekiracia kaj salde o majbarvale thema ka šaj te len lokheste i vakcina . Premal o darhie em kerdi analiza e Romen da udžarela odova tretmano.
I Agencia ko EU bašo fundsvno niamia (FRA) kergja analiza akale realitetoske ko 15 thema membrora taro EU , fokusea tari edukacia, buti, sastuipe, kherutnipa em anticiganizmo. Ola notiringje o kerdo zori taro NGO te faislakerel pe akaja kriza e pandemijaja. Ko maškar vakti o limitirimo akcepcia dži ko pani , elektrika, sanitaria keren seriozno sastipaslere problemoataro kerde bariere em akcepcia dži ko sastipe. O nanipa fundavutni infrastruktura si problemi e saste jekhinake. Odoleske o Roma ko akava periodi ka oven čhivde ko agorutno than baši vakcinacia.
Ko jekh o Roma nane baš ubedime kaj ka ovel olen jekh a jekh tretmano em si li i vakcina kvalitetno maškar o Roma. Akava si notirime em ko kerde analize, testia em terensko aktivitetoa.
Akava hulavipa si paše jekh a jekh sa kote si Roma, bizi diferenca si li taro barvale jali čorole thema.
Akava akceptirinela e Romen taro purabalo bloko (Romania, Bugaria, Moldavia, Ukraina, e, i Rusko federacia). Akava trendi si em maškar o Roma taro Paščimalo Balkani (Albania, North Macedonia, Kosovo, Srbia, BiH, Montenegro), em okola Roma so si ki Paščimali Europa em Centralno em ko North kotora tari Europa. Akava sine notirime em kerdi analiza taro Krizno štabi taro IRU so sine bičhavde dži ko europakere institucie em uče europakere politikane reprezentoa.
Faktori akale skepticizmisko ko Roma baši imunizacia em pakjiv ki vakcinacia so si aso fakti tario i Pandemia taro Covid 19 sine bari eskalacia i populistiksni i rasistikani konotacia ko but europakere thema kote došanekeren sine e Romane jekhina so si ko romane mahale. Nesave akala konsekvence sine kerde sar kolektivno daravin bašo sastipa em sine kerde karantnisko aktia salde ko Roma so dživdinena.
Akaleste ikljiola kaj akana kaj o Roma kana ka počminel i vakcinacia ka oven agorutne ki odoja lista. Odova sikavela kaj ko thema em getoa kote dživdinen o Roma sine šubikerde kaj sio došale baši infekcia, nane te oven ko prioritetoa, numa kontra ka oven agorutne ki lista.
Te šaj čhinavel pe o buvljaripa taro Covid 19 ko sa o jekhina, o govermentia valjani te kerel plani em strategia te informirinene e majteleperavde jekhinen ko siga rokp em buvleste. Trubul seriozno em energično te čhinaven pe strukturno em rasisitkane naegalitetoa so si čhivde o Romako majbare sastipaskere rizikoa.
Odoleske Romalen oven hazri em ko akala scenaria!
