Politika

Romani Demokratikani Unia - RDS analiza (Jekhto kotor) - Soske o Roma maren pe aso akcepcia aso Ramkovno kontrakto an i buti, a na aso o garancie aso o Ustavi?

O makedonikano (internacionalno) idea: " Ramkovno Kontrakto" aso o mentaliteto e dizutnengoro an i amari them si sar jekh forma "sasoitno" Kurani jali Biblia maškar amanede! Kote te ovel stop i buti ola "asataraja amen " aso o Ramkavno procentualiteto. O mentalno koncepto saste gogjake panda si pakujmo an i amari "phanli godi" , thaj na kera zori te kera rezoni aso sasto manušikano karakteri , numa keraja "šlep" aso komparacie an i notacia ko procentoa.

Numa soske na kera aktiviteto aso o Ustav thaj olakeregarancie? Ake sar egzamplo te dikhel o kanoni ko artiklo 9 taro Ustav e R.N. Makedonia so vakerela:
II. FUNDAVUTNO TROMALIPA THAJ NIAMIA E MANUŠESKE THAJ E DIZUTNENGE
Civilno thaj politikano tromalipa thaj niamia
Artiklo 9
O dizutne an i republika Makedonia si jekh a jekh an o tromalipa thaj niamia biathinale taro poli, rasam morthik, nacionaliteto thaj socialno jeripa, politikane thaj religiakoro pakjajbe; imotno thaj sasoitno situacia. O dizutne si jekh a jekh anglal o Ustav thaj o kanonia si jekh a jekh!

Odova sikavel kaj savore siam jekh a jekh bizi diferenca! Bizi diferenca savo si amaro nacionaliteto savore siem jekh. Logično sikavel kaj na trubul procentia, na trubul rodaripa baši implementacia thaj aver. I Republika North Makedonia trubul te del šansa savorenge , a na sar egzamplo o Roma te roden nesave procentoa an ia dministracia taro 2, 3 jali nadžanav kobor aver procentoa! Na trubul te dikha odova drumo numa te rodel pe aso i funda taro Ustavi e Republikakoro!

Ake sar ilustarcia thaj paralela sar ka funkcionirinel akava modaliteto an o avera thema . Kobor si nalogično thaj dilino sistemo. Sar egzamplo an o USA kana bi implementirinel pe o makedonikano modaliteto. An i themakiri administracia aso "makedonikani logika thaj eksperimento" i themakoro administracia bi ovel agjaar: Amerikancia 50 %, Kanagjania 20%, Meksikancoa 7%, Špancoa 6%, Italiancia 5 %, Kinezia thaj Koreancoa 4% Ircoa 2% Afroamerikancia 6%, Navaho indiancia 2%. Apači 2%, Siuksi2%, Irokezia 2%, Eskimia1% , Amišia 1%....

Dujto momenti si ko jekh interesno. Oficialno thaj jekhutni čhib an i sasti teritoria an i USA si anglikani. A savore džanaja kaj an o amerikansko kontinento 35% taro sa o dizutne keren lafi thaj španski sar dajakiri čhib, numa aso o oficialnol protokolo nane ni "Š" tari špansko čhib . A i Amerika si majdemokratsko them!

Nejse... Paralele isi tikno milioni, numa savo si o mesažo akalestar?
Si li akate logika? Sosoke siam amen ekstra pa te ova "averčhane"? Numa i analiza taro RDS ka džal majodoriga...(džala majodorig)

O stavi taro teskti si personalno taro RDS thaj si avri tari redaktorsko politika e web portaloske Roma Times.

Deponiakere nalegalno mahale - an o dženemi e Skopjeske

Jekh taro majbare problemia thaj socialno - ekološko problemi so beršencar si an o Skopjhe si o improvizirime khera telal o Kale, Vardarište thaj Keramidnica.

Salde an o Vardarište kote sako drom thabljola thaj isi dumani dživdinen paše 400 Roma. Saste an i Makedonia kote isi asavke improvizirime romane mahale hramosarel o "O2 Inicijativa"

Taro ekološko aspekti o problemi si baro- taro socialno aspekti panda majbari. Kotor taro akale persione si "fantomia" so nane len dokumentia , a kotor Roma izbeglice taro Kosovo . An o 2011 berš sine registririme 411 fantomia an i them so ko berš regulirinena paše taro 30 dži ko 50 asavke aktia.

O čhave so na džana an i škola si čhivde an i toksikacia taro odola improvizirime khera , thariba guma thaj aver materiali so an o jevend takjona a o biznisi taro odova so tharen kablia taro bakari so bikinel pe an o kaleo (1kg si paše 5 eura).

Aver pa khedena plastika thaj kartonia ko punktia soske 1 kg šišija si 13 denaria , a ko jekh bari vrekja plastično šišia si paše 3.5 eura

Naoficialno: An i havljardi užarin taro Zaev, tinanel li i fotelja da taro jekhutno Rom ministeri?

Palo agorkeriba i avgo rota presidenteskere alusariba an i them , thaj aso i percepcia taro šerutne an o SDSM kaj havgje o mesažoa taro nacia , thaj notiringje kaj ka ovel užariba an o institucie thaj o koaliciono partenroa palo agor e dujto rotake taro presidenteskoro alusariba.

Aso o aktia sar so džana satrtujnen o info ko šaj te ovel astardo taro odola aktia ko ka ovel an i lista maškar o Roma so pendžaren i situacia ka oven li astarde desave romane anava.

Trujal te sine pendžarde kaj o koaliciono romane partneroa taro SDSM sine skromno an o pire rodaripa an i participacia ko uče pozicie , thaj nane len nisave bare institucionalno anava thaj funkcie (direktoria an o institucie thaj tehmakere kompanie em aver) jekhutne so ačhola sar opcia kote naoficialno buvljarela pe maškar o manuša kote šaj o jekhutno ministersko than kote si Rom te ovel odova da lendo!

Realno odova da Ministeriumo (Ministero bizo resoro) nane le nesavi bari rolja an o Govermento numa te sine odova da lendo tegani o Roma aso i govermenteskiri hierarhia ka oven jekh baro ZERO. Odova ka sikavel panda majhor indolentnost akale Govermentoske mujal o Romane pučiba.

A čačutne vakerdo o korkoro akana an i odoja pozicia ministeri Rom ka ovel salde kurbani taro Govermento sar mesažo baši majbari disciplina e indolentno romane elektoratoske so apstiniringja ki avgo rota presidenteskere alusariba.
Numa i apstinencia sine realno thaj faktea soske sine dende but lafia- a na sine kerdo khanči dži akana e Romenge.

A akana majhari si došalo o Muzafer Bajram ka ovel došalo. Soske? O manuš realno vakerdo nane došalo, soske ov si but tikno vakti an i odoja pozicia te šaj sikave desave rezultatia thaj performanse.

Numa trubul neko te ovel "sebepi" Thaj te sine sa čače akava tegani trubul te aktivirinel pe o alaramo kote ka hramonel " Kobor si respektirime čače o Rom an i akaja them?
Akava si gogjate thaj odole romane partienge so keren koalicia e legarutnipaja an i them.

 

Tradicionalno Romano Kris

Romano Kriso si Tradicionalno Kriso so faisalkerel konfliktoa ani tradicionalno romani jekhin. O termino ikljola tari grciakiri čhib "κρίση" (krisoskiri decizia). Oj si importantno institucia an i implementacua e romane zakono; zakonuri, kanonia) ko Roma.
O Kriso startujngja an i regioni an i Romania ko vakti kana o Roma sine robora sar krisoskiri instituciua e lokalno Romenge, te šaj kerel kohezia an i Romani jekhin andre. Ko XIX veko kana čhinavdilo o robia buteder Roma kergje emigracia an o avera kotora tari lumia , kote ande o Kriso ko thema so kergje emigracia sar kulturakoro tradicionalno notacia.

Ko buteder jali majhari formalno aktia si thaj an o aver romane niveloa. Isi Roma (na Vlahiakere) so akceptiringje akaja institucia sar validno - oficialno. Sar egzamplo so si Držara an i Svedia (majanglutne an i Srbia) an o konkecia e lokalno grupaja Kalderash.

O Kris akceptirinela akava pučimata kote si an o interes e Romenge a na o na-Romane interesoa soske ola dikhen pe sar na-Romane institucie.
An i Rezolucia e Romengiri akava akti si sar agorutno. But pučimata so nane faisalkerde (te rodingja aso olengiri gravitacia an o starto ) faisalkeren pe naformalno prekal konekcia aver membrora tari lokalno jekhin.

Akava šaj ovel an i forma sar Divano, naformalno khidipa taro lideroa jekhe klanoske taro konflitirime riga thaj aver lokalno respektirime Roma (o duj konfliktno roga nane trubutne te oven odothe ) Te šaj anene decizia - faisasli šaj del pe propozalo. Te sine panda nahaljovipa maškar o konflikto riga o pučimata ačhol bizi faisali. O Kris akharel sar formalno instrumento te arakhel pe agor akale momentoske.

Trujal so o adetia varirinena aso lokalno tradicia, fundavutni forma taro Kriso konektirinela o duj riga so si kontra so del apel dži ko krisnitoria, thaj si aver forma sar krisatora, so si respektirime Roma akceptirime komunistikane aklamaciaja sar Kriseskoro presidiumo - Presidento.

O numero taro krisaroa si interesno thaj varirinela taro pandž dži ko deš thaj jekh. O aver membrora tari grupa so nane direktno konektirime an o konflikto so šaj lena than pire notacijaja aso soske ulo o konflikto jali karakteri e konfliktoske so si e konfliktirime rigonge.

I debata - diskusia si salde an i romani čhib niamale rigistratorea , so nane but istemalkerdo an o sakodiveseskiri vorba. Te šaj te ovel majrealno i situacia thaj komunikacia ko diferentno dende sovli len pe o anava taro parapaua jali aver zorale ilustracie.

O ande decizie taro Romano Kriso si dizajnirime te ikeren o integriteto e romane jekhinake thaj suporto e Romane dživdipaske. Akala ande decizie keren ikeriba an o kintala (ramnoteža) Džanlipaja kote nane apsolutno čačipathaj sako rig isi la piro čačipa o krisarora roden te iranel pe o respekto mašakar o duj involvirime riga. Olengere definitivno ande decizie trubul te keren i harmonia aso o sukcesi taro vakti i romani jekhin definirinela o kvalifikujme krisnatoria.
Te sine notirime najekhipa tegani ananena decizie sar reparacia thaj globa.

Ola šaj oven sar lovengiri globa so ka pukjinel i došali rig so ka ovel notirime sar melalo thaj nesavo periodo te ovel izolirime - čhudime tari i romani jekhin.
O vakteskoro periodo šaj te ovel fiksno thaj te na pukjingja ka iranel pe aso purano status quo.
Majekstremno vorba e romane personake si te ovel saste vakti čhidime tari romani jekhin so si bari bibahtali situacia maškar o Roma.
Ko pšurane vaktia globa meribaja sine ko desave romane klania numa nane pendžardo kobor lungo vakti sine implementirime asavke globe mudaripaja. Te sine sa o riga notirime sar došale thaj pukjime lovencar odola love dena pe sine majbut e čorole Romenge.

Ko jekh sar globa dela pe thaj bilovengoro bukajkoro aktiviteto maškar o Roma. I došali rigori zojrakerel pe i harmonia thaj te na lel reparacua. O decizie e Krisoskere si definitivno thaj si taro moralno aspekto mašakr i romani jekhin.

An i Romania an o januar masek 2008 berš o Romane krisatoria kergje inicijativa te formirinel pe Europakoro komitetto taro Romane krisatoria kote sar inicijatoria sine 500 krisatoria.

FaLang translation system by Faboba

Од 5 Ноември 2022 достапен документарниот филм на СП БТР „Небо, Точак, Земја„ на Max TV и Max TV GO со пребарување –Видеотека

Mangava te vakerav

6-to Romano Čhavorikanoo muzikakoro festivali 
„Čhavorikano Suno 2022“ – SP BTR

6-ти Ромски Детски музички фестивал
„Детски Сон 2022„ – СП БТР

6th Romani Children's Music Festival
"Children's Dream 2022" - SP BTR

Momentalno Online

       Isi 346 misafirija so dikhena o ROMATIMES.NEWS

o Vakti

 booked.net

Majpopularno

Golden Wheel - Entry Application Form

Flag Counter

Amaro brojači genjela taro 13.01.2019
Gejnela isto manuša tari koja phuv drabarena amaro portali
Majtele isi sa-ko-sa kozom dikhle o portali