Politika

An o aviba taro alusariba an o Europakoro Parlamento: O Roma keren zori e Europake, numa e europakere kandidatoa keren li zori e Romenge?

Odoleske so maškar o Roma thaj o EU si len paše konekcia , tegani soske o proeuropakere kandidatoa klar em saste na keren kontakto e romane votibaskere elektoratea nekobor kurke angleder o alusariba an o Europakoro Parlamento?
Ano agor sa an i Francia thaj i Špania si po jekvaš milioni Roma. An i Slovakia , Ungaria, thaj Bugaria o Roma si taro 5 dži ko 10 % taro sublimato dizutne ko odola thema. O partie trubul te arakhen insiracia so o egzamplo tari Slovakia.

Ko presidenteskere alusariba o persi periodo i viktoria lelja i terni , liberalno thaj proeuropakoro orientirimi kandidatka i Zuzana Čaputova. Akcepcijaja taro romane vote sine kotor olakere strategiake. Pali sako viktoria ko alusaribaskoro cikluso oj sikavel sine nasikeriba e dende votenge e Romenge thaj odova pe romani čhib. Odova sine čače but phravdo thaj nadarutno akti ko momentoa kana o kandidatia raritetno keren sine zori te den suporto e Romenge tari dar kaj ka našaven o vote taro aver elektoratia.

Panda majinteresno si kaj i Čaputobva pendžargja o momenti kaj o Romano elektorato thaj o kandidatia khelgje majbari rolja an i olakiri alusaribaskiri viktoria. Palo lokalno alusariba an i Slovakia an o 2018 berš kana sine alusarde 40 dizjakere šerutne Roma thaj upreder 400 Romane deputatoa an o komunakere Konsiloa . Olakoro uniba mujal o ekstremno nacionalistikane orientirime partie kergja o Marijan Kotleba te našavel , politikano lidero so si penđardo sar promotoro antiromane retorikaja , kote an i avgo rota taro presidenteskere alusariba an i Slovakia thaj sar so sine i čipota an o regionalno alusariba angleder duj berša.

Ko desave europakere thema bajrol o intereso ko alusaribaskoro potencialo e Romengoro. An i Špania sar egzamplo o štar majbare politikane partie taro Podemos dži ko konzervativno Gjudadanos, an o pire liste čhivgje romane kandidatoa sar antvorto ko alusaribaskoro sukceso e ekstremno nacionalistikani partia Voks.

 

Manifesto tari AVAJA

I AVAJA si civilnikani inicijativa so artikulirinela thaj promovirinela o interesoa e Romengere dži ko involvirime riga. Akaja kampanja konektirinela 10.000 dizutne Roma taro 14 dizjak an i them resarinaja te kerel uniba e hangonge vash o jekhinakere interesia.
O Roma si dizutne an i akaja them thaj rodena aktivno te len than an o demokratikane procesoa thaj an o aniba decizie. An o nakhlo periodo , o Roma sien" chidime", "kinde" thaj "manipulirime" te den piri vota vash o interes averengoro.

Buteder političaria avena sine thaj dena sine lafia kaj o dživdipa e Romengoro ka lačharel pe numa panda na dikhen pe o rezultatia an i jekhin. Taro kerdo rodaripa so si konektirime e alusaribaja thaj kobor Roma ikljovena , šaj te notirina kote 60% taro anketirime so lele than ko anglutne presidenteskere alusariba si len pakjiv an i institucia - presidento e themake.

Odolea akaja inicijativa vash akanutne presdienteskere alusariba si len resarin te motivirinel e Romen so den piri vota te len than an o alusariba thaj te oven kotor taro okola so ka anen piri decizia. Leibaja than an o alusariba o Roma si len šajdipa te sikaven pire kolektivno interesoa so ka oven kotor taro rodaripa dži ko kandidatoa vash presidento e themake.

Amen o Roma legarde taro argumentoa aso nakonsenzualno participacia an i themakiri thaj institucionalno administracia thaj o nanipa taro sistemsko faisalia vash o Romane problemoa notirime tari rig e nacionalno thaj internacionalno organizacie, esapina kaj i them trubul te del majbari sama thaj zori ko faisalkeriba e problemonge so si akceptirime o Roma thaj inkluzia e romane jekhinake an o sasoitne aktivitetoa.

Pali kerdi konsultacia e Romane dizutnencar resarinaja vash majbari inkluzia e Romenge an o sasoitne aktivitetoa a ko jekh thaj garancia vash majbaro sukceso an o avutnipa e themake, i AVAJA , sar civilno inicijativa so si la resarin te artikulirinel i vota e romane jekhinake rodela

  • O Roma te oven minimum 2% akceptirime an i themakiri thaj institucionalno administracia dži ko 2020 berš resarinaja te arakhel pe i sasti akcepcia prekal o institucie targetea an o ministeriumia.
  • Duj drom majbari budžeteskiri alokacia an o faisali e Romane problemonge dži ko 2020 berš
  • Duj drom majbari realizacia an o kapitalno investicie an o romane mahale dži ko 2020 berš.

 

Garavdi alusaribaskiri jekhin: Si lo o Romane dizutne so ka den piri vota ka anen decizia an o avutno masek?

O notiriba taro Internacionalno Dive e Romengoro akava masek ikergja pe ki but kali atmosfera. Angleder duj kurkesa an i Francia grupa terne atakujngje Romen palo dende informacie an o socialno mediumia so buvljarena sine kaj o Roma kidnapirinen čhaven.

Akana sig an i Italia i neofašistikani grupa Kasa Pound thaj o ekstremistoa Forza Nuova ikergje rasisitikane protestoa mujal o stacioniriba e Romen , konektiribaja 33 čhaven an o socialno centro an i periferia taro Rim.

Trujal sa o mangina te eliminirinen i euuropakiri historia , o Roma arakhen piri čhibm, tradicia thaj kultura. Akava si sa an i akcepcia taro 47 berša taro akava masek 8 Aprilo 1971 berš kana an o Khidipa an o Londona kaj majbut nane te ovel tolerancia te ova formulirime bilačhe anavea sar so si "Cigani - Gypsy"

Siam sine Roma, jekh nacia an i Europa so prekal amare niamia taro demokratsko thaj putardo Europa šaj tromale te dromara maškar o thema so hulavaja jekh a jekh kultura thaj identiteto. Simbolikane notirinaja o nevokerdo jekhipa aklamacijaja taro romano flago thaj i Romani himna.

Taro tegani o Roma an o kontinuiteto den suporto taro europakere proektoa thaj an i nakhli dekada e Europakiri Uniapalem irangja i sama ko problemoa e Romencar thaj akharel e nacionalno Govermenton te keren majbut vash inkluzia e majabre thaj majdiskriminirimo etnikane minjoriteto an i Europa, o Roma.

Link: https://www.prospectmagazine.co.uk/world/roma-eu-elections-european-parliament-france-italy-bulgaria-hungary?fbclid=IwAR0pdMAYLSZlpMytIh-_k91clp319g8_nhYu7_kZC2Mhb6xnEXz7zZohGMU

O Premieri Cipras sine le mitingo e Romencar tari Grcia thaj akcentiringja kaj nane dizutne taro dujto klasa

O zori an o vazdiba i gind e dizutnenge kana isi pučiba konektirime e Romane jekhinaja an i Grvia trubul te oven kontinuiteto vakergja o premiero Aleksis Cirpras ko vakti taro oleskoro mitingo ko palokurko membroncar taro Grciakere Roma an o zamok Maksimos, aso o Internacionalno dive e Romenge.

O Cipras sikavgja čalipa taro akava mitingo notacijaja kaj nane dizutne taro dujto ešaloni thaj dophergja kaj an i Grcia len aktia taro aktuelno Govermento baši suporto e romane sasoitnipaja an o periodi taro fiskalno pharipa.

"Džaja majodoriga e programaja thaj mobilizacia tari olengiri integracia an o ekonomikano dživdipa" vakergja o Cipras, dopheribaja kaj o Govermento kergja mapa te šaj te dikhel pe sar dživdinena o 371 mahale taro 110.000 Roma an i Grcia.

Ov notiringja kaj ko nesave 371 mahale "na naiskergje e themake" so arakhen o manušikane niamia thaj startujnela strateško plani te del pe suporto e Romenge"

O Cipras vakergja kaj sar anglošarti e socialno integraciake e romane jekhinake si kaj olengere čhave trubul te džan an i škola, soske i "edukacia si fundavutno niami thaj šarto akal ejekhinake te resen pire niamia an o avutnipa".

Paralelno o premieri vakergja kaj ka den suporto e školenge thaj te arakhel pe hajbe an o škole sa e čhavenge te ovel sigurno kaj sa o čhave si jekh a jekh tretirime , thaj o programe baši edukacia taro o phureder suportoa te arakhen buti thaj maripa mujal bibukjranipa so o govermento implementirinelas le ko agorutne berša.

Šerutno pučiba sine sar i akcepcia e romane jekhinake dži ki sastipaskiri protektiva , konekcijaja i presia e govermenteskere deciziake te eliminirinen pe o bariere an o sastipa soske majbaro procento taro Roma nane len sastipaskoro siguriteto.

"Nane dizutne tari jekhto, dujto jali trinto klasa. Amen siem čhave savore jekhe Devleske" vakergja o Cipras.

 

Link: https://www.thenationalherald.com/238657/pm-tsipras-meets-with-greek-roma-says-there-a

FaLang translation system by Faboba

Од 5 Ноември 2022 достапен документарниот филм на СП БТР „Небо, Точак, Земја„ на Max TV и Max TV GO со пребарување –Видеотека

Mangava te vakerav

6-to Romano Čhavorikanoo muzikakoro festivali 
„Čhavorikano Suno 2022“ – SP BTR

6-ти Ромски Детски музички фестивал
„Детски Сон 2022„ – СП БТР

6th Romani Children's Music Festival
"Children's Dream 2022" - SP BTR

Momentalno Online

       Isi 253 misafirija so dikhena o ROMATIMES.NEWS

o Vakti

 booked.net

Majpopularno

Golden Wheel - Entry Application Form

Flag Counter

Amaro brojači genjela taro 13.01.2019
Gejnela isto manuša tari koja phuv drabarena amaro portali
Majtele isi sa-ko-sa kozom dikhle o portali