An i Internacionalno Romani Unia sium sine presidento an o periodo 1990-2000, vakerav kaj buteder internacionalno thaj europakere institucie ko akava periodo i majbaro nacionalno minjoriteti an i Europa so si diksriminirinirime sebepi "nanipa percepcia" numa so nane kanonia - manušikane, civilno thaj minjoritetno kanonia.
Bizi diferenca kaj si o Roma an o saste riga an i Europa thaj lumia barvale jali čorole thema, demokratsko jali nademokratsko olengere dživdipa nane diferentno.
Ki ilustracia kaj o dživdipa dikhel pe prekal parmakoskiri identifikacia ko varvarsko veko istorikane faze startoja sar robia, feudalizmo, kapitalizmo thaj totalitarizmo agorkerel negativno terndoja tari tranzicia thaj globalizacia,.
I nacionalno deputato Dragoljub Mičanovićć an o jekh tv intervju vakergja kaj o "treno" an i Srbia definitivno si čhivdo an i "ruta" te džal bizo te iranel an i Europa.
Ka ovel bilačheste o Roma ačhon ko bilačho "vagoni" so dživdinena ko bilačho suno. Odova tano ma te bistrel pe: I Europa nane lgardi tari Europa, numa europakoro duho , kaskere fundamentalno e manušikane niamencar. Odova trubul te ovel i Programa e Romane Dekadake.