Avdive an i lumia isi pobuter taro 25 milionia Roma, so si locirime ki sasti planeta.
Buteder taro Roma ni kamen te havljaren pe sar Roma taro ekonomikane thaj socialno aktia.
Olengoro jeripa avel tari India angleder 1000 berša.
Niko našti te vakerel siguritetno so sine i krana so o Roma avile tari India an i Europa. thaj avere themenge. Notirime si kaj an i historia isi notirime nekobor pobare migracie e Romencar. Pali India, notirimi si bari migracia pend‚ardi sar "Aresaipe" thaj sine tari South West Azia an i Europa ko 14 veko. I trinto migracia si notirime tari Europa an i Amerika ko agor taro 19 veko thaj starti taro 20 veko, pali havljardi abolicia e Romane phanlipaske an i Europa ko periodi 1856 - 1864 berš.
I romani čhiba si la Indo -Europsko jeripa thaj si la but dialektia numa o darhi si taro purano Pandžap thaj Hindu dialekti. Majbare 4 Romane plemija si anavkerde sar: Kalderašia, Mačhvaria, Lovaria thaj Čuraria. Aver telal grupe si: Romanichal. Gitanos (Kale), Sinti, Rudaria, Manuš, Bozah, Ungaricia, Luri, Bašalde, Romungo thaj Džordžai.
Prekal o Jan Hankok o Roma tari India, resen prekal i Turkia, thaj prekal i Nubia thaj Egipet, kote kotor olendar anavkeren pe thaj Egipkjania. Ko desave thana odova seriozno dikhena pe thaj ola klasificirinen pe sar Egipkjania. Numa akaja teoria sine sar aktuelno dži ko 18 veko, kana palo odova dikhel pe kaj o dialekti si indisko.
Olengoro avipa tari India isi teoria kaj ko 11 veko i India sine atakujmi taro muslimansko generali Mahmud tari Gandži so mangel sine te buvljarel o Islami an i India, kote sine majbari Hindu teritoria. O indisko glavatoria kergje zori barbautne te chiden o Islam tari India kote odova kergje palo but vekia
An i Europa o Roma sine majbut phanle thaj majbari grupa olendar sine ki teritoria tari avdisutni Romania. Dujto paldiba thaj terori upral o Roma si notirime ko avkti tari Nacistikani Germania, kote sar viktimia sine upreder 1,5 milionia Roma. Olengiri diskriminacia thavdel majodirg thaj resipaja ko Amerikansko kontinenti, kote si hulavde ko margine taro amerikakoro sasoitnipa.
Angleder 1971 berš o Roma si pendžarde prekal diferentno anava sar so si : Džipsis, Cigarni, Cigojner, Cingano thaj aver, numa taro avgo Romano kongresi o anav si Rom - Roma.
