Ande jekh deklaracia e medienge, o Helsinkiako Komiteto vaś e Manuśkane niamia del notacia kaj o Fundavno Civilo Kris arakhlja segregacia e romane ćhavorengi an o edukaciakoro proceso. O sasto teksto e sastipasko komitetosko anonso si palal.
O bazako civilno krisi ando Skopje kerdas kaj o Guverno e Republikako Nordutni Makedonijako, o Ministeriumo vash Edukacia thaj Sikavipe (MES), o Ministeriumo vash Buti thaj Socialno Politika (MTSP), o Ministeriumo vash Sastipe (MOH), o Themesko Edukaciako Inspektoràto (SIP), Komuna Bitola thaj Komuna Shtip kerde diskriminacia - segregacia e romane chavorenge ano sikljovipasko procesi.
O krisi determinisarda kaj e diskriminacia - segregacia e romane chavorenge kerdape kotar:
– O Govermento ,Ministeriumi vash Edukacia, Komuna Bitola thaj Komuna Shtip kotar na lela, odova sitoj, na lela akcie vash te aranzhinel o metodi e rezonipe vash te na ovel shaipe te ovel segregacia.
– O Govermento,Ministeriumi vash Edukipe thaj Ministriumi vash Edukipe thaj Kultura kotar o na lela, godova si, kaj na lela akcie vash te kontrolinel o rezonipeske decizie kola kerde kotar e Komuna Bitola thaj Komuna Shtip; pal-o drom te kerel pes implementacia e rezonaciake decizìenge an-i praktika; pala e metoda te ramosarel pes e Romane čhaven ande škole.
– O Govermento, o Ministeriumo vash e Edukacia, o Ministeriumo vash e Edukacia, i Komuna Bitola thaj i Komuna Shtip kotar o na lela, odova si, te na kerel akcie vash jekh jekhutni thaj adekvatno ulavipe e romane sikljovnenge e avere etnikane komunitetencar ano klase; von či lije vaj či kerde aktivitetura pala o proceso pala desegregacia ande škole kaj si segreguime klase e Romane čhavenca; von či lije, kodo si, von či resle te keren akcie te sankcionirinen e diskriminaciake aktura save si kerde katar e fundone škole.
– O Govermento , o Ministeriumo vaś Edukacia, o Ministeriumo vaś Edukacia thaj Kultura thaj o Ministeriumo vaś Edukacia thaj Kultura te na len, kodo si, te na len akcie te adoptuin legalo thaj statutura vaś detalura regulacia e dromeski e kategorizaciaqi e ćhavorrenqi saven si specialo trubujimata , maj but e rromane ćhave; von na kerde, kodo si, von naśti te len akcie te adoptuin legalo thaj statutură vaś i detalìzuime regulacia e kompozicia e Komisienge thaj i procedura vaś te keren revizia lenqe decizìenqi; na lias, kodo si, našti te kerel pes akcie pala rekategorizàcia e na-adekvatno kategorizirime rromane ćhavorrenqi save siklǒven an o specialo śkole.
- O Govermento, Ministeriumo pala Edukacia, Ministeriumo pala Edukacia, Ministeriumo pala Sastipe, Ministeriumo pala Edukacia, Ministeriumo pala Edukacia, Komuna Bitola thaj Komuna Shtip katar na len, kodo si, bi te len akcie pala edukacia sa e interesime rigaki ande edukaciako sistemo thaj dada thaj deja e čhavorengo po drom te lačharel pes pindžaripe thaj maripe mamuj diskriminaciake aktura.
O krisi dine savala sa e krisaripnaske autoriteturenqe te keren sa e trubuimaske akcie vaś i desegregacia e romane ćhavorrenqi an-o edukaciakoro sistemo thaj te keren sa e akcie vaś i rekategorizacia e romane ćhavorengi save siklǒven an-o specialo śkole. Palo odova, o Tribunali dende zor e krisarnenge te publikinen ano medie o vakeripe e verdiktesko, ano aksesibilno formati, ano 15 dive palo reslipe e verdiktesko.
O bazako civilno krisi nakhlas kadi krisi palo so o Helsinkisko Komiteto vash Manushikane Hakaja, prekal e advokato Pavlina Zefić, kerdas krisi vash protekcia mamuj diskriminacia ano publikano intereso (actio popularis) ko 1-to februari 2021. bersh. I procedura kerdape ano rami e proektesko “Suporto e Utarali Makedoniake ano promovipe e themesko e zakonosko thay manushikane niamia”, kova Helsinkiako Komiteti vash Manushikane niamia implementingia an o 2020 bersh e OSCE Misiake ano Skopje.
Link: https://trn.mk/segregaczi%D1%98a-na-deczata-romi-vo-makedoni%D1%98a/
