Рома Тајмс: Колку сте задоволни од досегашните Ваши активности и напори  како Советник за Инклузија на Ромите.

Елвис Мемети: Како Советник за инклузија на Роми имам одговорност од позиција на највисоката хиреархија во власта,  да застапувам, иницирам, да советувам, координирам, да комуницирам со институциите, граѓанскиот сектор, со народот за политики, стратегии, планови и мерки поврзани со подобрувањето на инклузијата на Ромите.

Жал ми е што Ние како заедница од осамостојувањето на државата до денес, со сите наши ромски политичари до сега, не успеавме да бидеме вистински носители на одлуки за конкретни ресори и области во политичкиот систем на државата.

Имаме потенцијал. Ова го кажувам затоа што нашата амбиција и нашите гласови како заедница не може да се задоволи со постојниот “политички колач” – Него ние треба да целиме кон носење на одлуки во конректни ресори и области.

Инклузијата не е нешто кое што е поврзано со тоа “кој колку дава и кој колку добива во даден временски интервал”. Него напротив тоа е процес кој што  никогаш не завршува и се унапредува и развива онакa како што се развиваат и стандардите во едно општество.

Моите претходниците кои биле на некој именувани функции како ромски политичари во претходните Влади, не оставија никаква институционална меморија позади себе за да може да се надоградиме на нивните резултати.  Оставија само багаж  и недоверба позади себе и тоа како во политичкиот сектор, граѓанскиот сектор така и во заедницата. Сето ова се случува  во услови на криза и сериозни предизвици во светот, во кој што е неопходна соработка, единство и сплотеност.

Можам да кажам дека сега всушност на виделина излегуваат сите 30 годишни слабости од системот кој што се градеше. Тоа паралелно носи и криза во моралот и вредностите.

Покрај сите овие предизвици, во 2021 год во само неколку месеци од мојот мандат успеавме низ партиципативен процес да подготвиме Стратегија за инклузија на Роми 2022-2030 г по сите европски стандарди и методологии. Со овој документ заедно со останатите земји во регионот и Европа сме подготвени да ја продолжиме понатамошната интеграција на Ромите како прашање кое што е битно и во самиот процес на проширување на ЕУ.

Имаме буџет за имплементација на конкретните проекти од областите на Стратегијата и истиот е поголем во споредба со сите години наназад.

Во областа на домување работев за да имаме досега најголем буџет и најмногу проекти и интервенции во ромските маала и тоа во комуналната инфраструктура, социјалното домување и легализацијата.

Во областа на вработување имаме квота од 5 % или околу 5-600 лица кои што се активираат на пазарот на труд, годишно. Формализацијата на бизнисот предводени од Роми се зголемува. Во приватниот сектор се поголем е бројот на Роми кои се вработуваат. Тоа ми е приоритет и понатаму за да ја продолжам комуникацијата со  менаџерите во поголемите индустриски зони .  Поголем е и бројот на Роми кои се вработуваат и учествуваат во младинската гаранција.  На мое големо задоволство започна и подршката за доофомрување на образование и поврзување на оваа мерка со вработувањето.

Во областа на образование – продолжувам со кампањата и пораките #сите деца на училиште.  Владата во Собранието поднесе нов предлог закон за образование на возрасните.

НО факт е, дека и поголем дел од ромската заедница сеуште живее под нивото на било какви стандарди. Затоа ни е потребна заедничка соработка на сите мислам на национално и локално ниво, меѓународната заедница и граѓанскиот сектор.

При еден таков голем јаз и разлика кој што постои во сите области помеѓу ромското население и мнозинското население во државата, Не може да бидам задоволен. Се додека не постигнеме резултати кој што ќе бидат достапни за сите и до секој член од заедницата – Не може да збориме за реална интеграција и промени. Иако притоа сум свесен дека и овие навидум мали чекори и промени може да доведат до значајни резултати. Ова темпо очекувам да биде особено забрзано со пристапниот процес во ЕУ и отворање на сите поглавја (особено поглавје 23 ) .

Р.Т: Вие претходно бевте активни и познати по вашите ангажман во НВО секторот. Каде е одговорноста поголема?

Е.М: Во граѓанскиот сектор работевме за да создадеме образована и капацитетна студентска заедница и елита како сите други - која што може да ги сноси предизвиците или да биде во предност во споредба со останатите. И во тој процес како Роми предничиме во регионот (затоа што имаме најкапацитетна образована ромска младина)

Со нашата Стратегија успеавме да ја осамостоиме организацијата која тогаш Ромаверзитас беше под програма на Институтот отворено општество – Скопје. Така нашата генерација го превзема водството и место ние да работиме за “нив” поставивме нови темели во кој што студентите работеа за себе. Тоа беше мојата улога во тој процес.

Во граѓанскиот сектор има многу повеќе динамика и бура на идеи кои го потикнуваат слободарскиот дух и натпревар . Тој сектор не е секогаш нужно обремен со антагонизам. Одговарате пред законот, работите со заедницата и известувате пред донаторот. Тоа е тоа слободно здружување на граѓани околу решавање на некој проблем. Така се здобивате со драгоцено искуство –и нудите или решавате некој дефиниран проблем.

Во политичкиот сектор одговорноста е далеку поголема. Јавниот интерес (определен како интерес на далеку поголема група и народ) влијае врз одлуките. Јавното мислење најчесто е покритички настроено. Мандатот го дава и го зема народот преку својот глас и на избори. Затоа се спроведуваат кампањи.  Во тој период и се преговара кој колку добива од “заедничкиот колач”.

Р.Т: Какво е вашето гледиште околу усвојувањето на НАП- овите, ако се знае дека Р.С.Македонија ја усвои Националната Стратегија уште пред 2 години... Дали и уште колку ќе се чека на нејзино усвојување

Е.М: Националните Акциски планови се во Владина процедура и истите ќе бидат усвоени во текот на октомври. Во летниот период сите ресорни министерства подготвуваат стратешки планови ( во овој случај врз основа на Стратегијата за инклузија на Ромите) со предлог буџет, кој што понатаму се преговара во Министерството за финансии. На крајот најчесто во декември буџетот се усвојува од собранието на Република Северна Македонија . НАП се добра основа за подетално планирање на ниво на мерки и активности околу спроведување на зацртаните цели од Стратегијата. Ако ресорните министерства го зголемат буџетот за имплементација на проекти поврзани со Стратегијата тоа значително влијае и кон крајните резултати. Што е добра основа за работа.

Р.Т: Каде се гледате вие во иднина, кои се Вашите идни амбиции ?

Е.М: Верувам во колективни потенцијали и во заеднички цели и успеси. Сакам и замислувам ромска почитувана и слободна заедница која што е сложна, среќна и единствена. Народ кој што си ја сака својата земја и кој што продолжува да живее во мир и слога.

Се гледам себе во една таква среќна и просперитнатна заедница, каде што ДОБРИОТ СЛЕДБЕНИК Е И ДОБАР ЛИДЕР.

Имам амбиција да ја следам оваа Визија и да ја реализирам со сиот наш потенцијал (како добар следбеник или како добар лидер)

Не би знаел каде да се класифицираме ние како Ромска заедница  дали како Феномен, дали како Егоизам дали како садизам или непознавање? Храброста ја собираме за дискусиа меѓу нас која е една примитивна работа на една демократија, нарочито нам како Ромска заедница. Но во еден момент не можам да ги разберам луѓето кои се феномени, егосити, или имаат садизам или непознавање и сакаат да прекинат нешто што е започнато или сеуште незапочнато.

Што ни пречи нам? Затоа што не  сме ние тие луѓе кои ќе водат? Бараме титула? Многу пати се споменува дека го цитирам „ Мене парите не ме интересираат, јас сакам да и помогнам на мојата заедница„ епа ако сакаш да помогнеш на заедницата потребно е промената да ја започнеме од самите нас , да придонесеме секој  нешто од нас во доменот на нашето познавање каде имаме знаење, искуство и експертиза.

Одредени политички партии сега ја почувствуваа опсноста дека се појавува нова генерација која ја подига ромската свест дека не е потребно само да се гласа од страв или емпатија за човекот кој потоа работи сам во свој интерес, кој потоа по изборите влегува во длабок сон.

Дали знаете дека некои лидери на одредени политички партии земаа позиција како советници во Владата само како позиција за плата која не е воопшто во интерес на заедницата , а е во негов интерес затоа што изнесува 55.268 денари, и дали е тоа придонес на заедницата или чист еoгизам? Та станува на заедницата  да цени зата шт такви луше кога насетуваат опасност дека нивниот личен интерес може да пропадне, и кога некој дава и нуди нешто пoт е вo колективен интерес , тогаш тие стануваат агресивни.

Дали ние Рoмите сме родени садисти, и гледаме само да и наштетиме на Ромската заедница вo секоја работа  каде што самиот покажува енергија , визија и желба за нешто подобро.

Дали нашите ромски политички партии направија нешто добро за свјата заедница?  Апсолутно дека нешто направија но прашањето е дали требаше многу повеќе да направат одогворт е „ДА„, требаше и можеа многу повеќе да направат сп тпа штп требаше да соберат храброст егоизмот да го тргнат на страна да бараат од својата коалиција поголема имлементација од тоа што е ветено за време на избрните камапњи и не треба тие како политичка партиа каде заедницата го даде својот глас за нив сега вината да ја бараат врз некој индивидуи , НВО , медиуми или на луѓе кои им се спротивставуваат , затоа што одговорнста е во нивни раце.

Ја оставивме декадата да мине од нашите раце која не беше воопшто имплементирана во корист на  нашата заедница станавме со тој страв кој отсекогаш го имаше од политичките партии да не го кажеме нашето мислење за да се корегираат на грешките ако  навистина се во интерес и сервис на својата заедница тогаш е потребно да излезат храбро и да и кажат на заедницата кои се причините за ваквата состојба со Ромите каква е денеска.

Зашто  по секоја цена сакаат да го деградираат Ромот и да го спречат да оди напред и да му се придружиме и ние? Зошто сам во јавност се афиримира, а свесни сме самите дека лажат дека сакаат да и помогнат на заедницата , и ако навистина тоа го сакате, оставете ги вашите лични комоции и бенефити кои ги имате како коалициски партнер , кажете дека сте против тие одлуки  кои ги носи државата , покажете револт дека не е тоа сосема доволно што и се прави на заедницата и недозволувајте само да опстојува дека се Роми., И на кратко на самиот крај ќе напишам, затоа што ние Ромите неќеме да читаме реферати.

Време е да се промениме , со Вас е добро, без вас може  уште подобро да отиде напред Ромската заедница.

Link: https://roma-news.com/fenomeni-ego-sadisam-ili-bi-dzandipe?fbclid=IwAR3sYrscu4JgPlGrg-aQukyMEvgK-84VGP0esJiLK1s4YAngSENjN4K-kr4