E Republikakoro dive utsavalkerel pe sine o 29 novembro so sine jekh taro e pandz baredive ki Ex Jugoslavia.
Akaja data faktično notirinel i Dujto Sesia taro AVNOJ ko Jajce, Bosnia thaj Hercegovina an o 1943 berš, kana telal o sherutnipe e Komunistikane Partiako e Jugoslaviako sine lendi decizia te kerel pes jekh federalno them e Jugoslaviako, sar vi jekh Konstitutivno Asamblea duj berša maj palal, kana lias o anav Federativa Narodna Republic of Jugoslavia (FNRJ).
Ko pendžardo Dujto Sesia taro AVNOJ sine kotor taro 142 delegatia, thaj sine prezidenti taro pre-maripnasko prezidenti taro Asambleja taro Kraljestvo taro Srbija, Hrvatija thaj Slovenija, o doktori Ivan Ribar.
O AVNOJ sas atunči konstituime sar legislativo thaj exekutivo reprezentativo organo la Jugoslavijako, kana o Nacionalno Komiteto pala Liberacija la Jugoslavijaki (NKOJ) sas konstituirime sar maj baro exekutivo thaj autoriteto e manušengo govermento, savo sas les sa e karakteristike katar jekh manušengo revolucionarno govermento.
Sa e decizie thaj obligacie taro purano gavermento sine anulime thaj ov khetane e Petar II Karađorđevićea sine čhudino taro them.
Ko odova vakti, e slovensko thaj e hrvatsko delegatora ki Jajce kerena buti sar reprezentantia taro averčhande thema, thaj i Slovenia isi la specialno mangipa so si ko odova dikhipe e granicengo thaj e čhibjake.
Sar specialno decizia e AVNOJ-eski, Josip Broz Titoske dende o anav “Marshalo e Jugoslaviako”, bazirimo pe propozalo e Sloveniake delegaciako.
I Jugoslavia si jekh anav savo sikavel trin diferentne numa jekh pal aver politikane entitetura save egzistirinde maj but katar o 20-to shelbershipe pe Balkansko Peninsula, thaj save inkliste e Sudutne Slavikane thema, mashkar lende vi e Makedonia.
Pala maripesko agor - katar o 1945-bersh, kodi data sas inkerdi sar Republikako djes thaj sas jek anda le maj bare pushimata ando purano SFRY, kaj solemno sas inkerdo ande intrego them. Pe akava dive giljavde gilja vash luvudipe vash o Tito, sine kerdine performanse ano kulturake thana, thaj o sikle kotar o angluno klaso kerdile pioniri. I paluni generacia e pionirengi bijandili ko 1982 berś. Butenge, śaj te phenas, o angluno asociàcia vaś kadava śukar dives si te uśten maj anglal thaj te źan k-o ćorripen e śuśenqo. Palal i generalo euforia savi aźutisardas kadava dives, vov sas festuime vi katar kodola save na sas bare fanura le Titosqe thaj le socializmosqe. O interesantno kotar akava baro dive si kaj vov maj dur kerolpe vi palo disolucia e SFRY-esko.
Palo phagavipe e SFRY-esko, o dive e Republikako ačhilo te festuinel pes ko paše sa purane republike, thaj kotar o agor taro injavardeš berša sine festuime numa ki Srbia, dži ko oficijalno aboliribe, ko 14. Novembri 2002. berš, prekal decizia taro Federalno Asamblea taro Federalno Republika Jugoslaviaki.
